Schuberts ‘Winterreise’: ontroerende try-out
In de header: een schilderij uit de reeks Winterreise-beelden van de Duitse kunstenaar Roger Nyssen.

Schuberts ‘Winterreise’: ontroerende try-out

Schuberts ‘Winterreise’: ontroerende try-out
Op de foto: de Duitse bariton Frederik Schauhoff.

9 februari 2024 - Op zondag 7 januari 2024 vond op Abdij Koningshoeven de bijzondere try-outvoorstelling ‘Op Winterreise’ plaats, gebaseerd op de 200 jaar oude liederen van Franz Schubert. Het oorspronkelijke thema gaat over een verloren liefde, deze hedendaagse versie gaat ook over de emoties van vluchtelingen en migranten die huis en haard verlieten. Aan de voorstelling werkten migranten uit Bosnië, Kenia en Eritrea mee. Op 25 februari a.s. vindt een tweede try-outvoorstelling plaats in bioscoop Cinecitta in Tilburg.

Initiatiefnemer en moderator van de try-outvoorstelling op Koningshoeven was de Tilburgse filosoof Ralf Bodelier. Hij kijkt met veel plezier terug op de eerste uitvoering van ‘Op Winterreise’. “Het was een echte try-out, niemand kende elkaar en niet alles ging even perfect”, vertelt hij. “Maar het was de eerste keer dat we de oude liederen van Schubert combineerden met de moderne liederen van migranten. Ik moest het programma weliswaar aan elkaar praten, maar zat doorlopend met tranen in mijn ogen. Uit de reacties na afloop begreep ik dat ik niet de enige was.”

Worstelen met emoties

De liederen uit 1827 gaan over de emoties van een jongeman die, verteerd door liefdesverdriet, door een ijzig Europa zwerft. Hij loopt over bevroren rivieren, langs besneeuwde kerkhoven, door verstilde dorpen en worstelt met wanhoop, verdriet, angst, eenzaamheid en verlangen. Doorlopend denkt hij aan de dood. Die vindt hij tenslotte in de mysterieuze figuur van ‘der Leiermann’ die op blote voeten op het ijs staat en met verkleumde vingers op een draailier speelt. In de try-outvoorstelling van 7 januari werd het perspectief verbreed naar de emoties van migranten en vluchtelingen.

Op de foto: broeder Bruno begeleidde zichzelf op een Afrikaanse drum tijdens zijn lied over de Verloren Zoon.
Op de foto: broeder Bruno begeleidde zichzelf op een Afrikaanse drum tijdens zijn lied over de Verloren Zoon.

Vlucht per boot

In de abdijkerk bracht zanger Frederik Schauhoff, begeleid door pianiste Franziska Staubach, elf liederen uit de oorspronkelijke Winterreise ten gehore. De brug naar het hier en nu werd gemaakt door de Eritrese vluchteling Yonas Yemane. Hij zong met zijn Kirar (een snaarinstrument) een aangrijpend lied over zijn vlucht per boot over de Middellandse Zee. De Bosnische zangeres Dalida Ibric wist, samen met haar gitarist Adnan Jaganjac, het publiek te beroeren met een gevoelig Gipsy-lied. Tot slot liet trappistenbroeder Bruno uit Kenia van zich horen: hij begeleidde zichzelf op een Afrikaanse drum en nam iedereen mee met een lied over de Verloren Zoon.

De zangers en muzikanten stonden in de abdijkerk in een decor van schilderijen van de Duitse kunstenaar Roger Nyssen. Hij bracht de afgelopen jaren alle liederen van de Winterreise in beeld. Wat Ralf Bodelier betreft, was de voorstelling verrassend én geslaagd. “Met abt Isaac denk ik al na over een vervolg, volgend jaar januari.”

Laatste try-out

Een tweede en laatste try-out van ‘Op Winterreise’ vindt plaats op zondagochtend 25 februari a.s. om 11.00 uur in bioscoop Cinecitta in Tilburg. Wie erbij wil zijn, kan zich aanmelden via een mailtje naar info@curicos.nl. In het seizoen 2024-2025 staat er een tournee gepland. Dan gaat de voorstelling ‘Auf Winterreise’ door Duitsland.