Preek van 21 december 2025

Preek van 21 december 2025

4zondag van de Advent

Dierbare broeders en zusters, het verhaal van Jezus' geboorte en jeugd komt alleen voor in de evangeliën van Matteüs en Lucas. In tegenstelling tot het evangelie van Lucas, dat het verhaal van Maria vertelt, gaat het evangelie van Matteüs meer over Jozef. Jozef, die wettelijk gezien Jezus' vader was, was volledig betrokken bij Jezus' leven. Jozef, Maria en Jezus als heilige familie vormden een belangrijke basis in het leven van Jezus als mens. Heiligheid is ook een teken van nabijheid tot God. In het verhaal van Jozef worden we uitgenodigd om aandacht te schenken aan Jozefs gevoelens, zijn spirituele worstelingen en zijn grote respect voor het Goddelijke dat tot hem kwam. De levensreis van de heilige Jozef nodigt ons uit om over verschillende dingen na te denken:

Ten eerste, wordt Jozef, die de verloofde van Maria was, beschreven als een man met een oprecht hart, die Maria niet in het openbaar zou vernederen door in het geheim van haar te scheiden.

Het woord rechtvaardige heeft een brede en een diepe betekenis: eerlijk, oprecht, gelijkwaardig, trouw, waardig, verantwoordelijk, rechtschapen. Deze houdingen zijn niet alleen menselijk, maar ook voor God, omdat het hart en de ziel geleidelijk tot uiting komen in gedachten, woorden en daden. Kortom, hij kan worden omschreven als een integraal persoon, met fysieke, psychologische en spirituele eenheid.
Jozefs rechtvaardigheid komt tot uiting in zijn besluit om Maria niet in het openbaar in verlegenheid te brengen door in het geheim van haar te scheiden. Het feit dat Maria zwanger was voordat ze als man en vrouw samenwoonden, zette Jozef aan het denken (Matteüs 1:18 en 20). Volgens de wet kon een aanstaande echtgenoot de verloving verbreken, zodat de vrouw vrij was om legaal met iemand anders te trouwen. Jozef wilde de wet gehoorzamen zonder Maria in moeilijkheden te brengen. Daarom was hij van plan zijn verloving met Maria 'in stilte' te verbreken, dat wil zeggen in aanwezigheid van twee getuigen. De verbreking was legaal, maar bracht Maria geen schande, ook al kon Jozef als de schuldige partij worden beschouwd. Jozef was bereid dit te dragen, zodat Maria's naam in het openbaar goed zou blijven. Wat Jozef dacht en van plan was, was een teken dat hij een goed en rechtvaardig man was. Voordat dit voornemen werd uitgevoerd, gebeurde er iets buitengewoons, een gebeurtenis die Jozefs plannen veranderde, en hij volgde wat de engel hem opdroeg te doen.

Ten tweede kwam Jozefs verandering vanuit het hart nadat hij een droom had gehad waarin een engel aan hem verscheen. In het evangelie van Matteüs wordt vier keer verteld dat Jozef dromen had waarin engelen aan hem verschenen en Gods geboden overbrachten die Jozef moest uitvoeren. De engel zei het volgende:
* Hij zei tegen Jozef dat hij Maria moest aanvaarden omdat het kind in haar schoot van de Heilige Geest was en Jezus zou worden genoemd. (Matteüs 1:20-21).
* Vervolgens zei hij, dat hij Maria en Jezus naar Egypte moest brengen (Matteüs 2:13).
* Na een verblijf in Egypte moest hij Maria en Jezus terug naar Israël brengen als Herodes gestorven zou zijn (Matteüs 2:19-20).
* Als vierde waarschuwde de engel dat Jozef niet in Judea moest blijven omdat de zoon van Herodes, daar regeerde. Jozef vestigde zich daarom in Nazareth (Matteüs 2:22-23).

In de Heilige Schrift zijn dromen een middel van een goddelijke openbaring, wanneer gewone middelen niet mogelijk zijn (Job 33:14-15). Dromen zijn geen menselijke verzinsels, maar komen voort uit Gods initiatief, dus zijn ze een geschenk van God. God wil Zijn boodschap overbrengen voordat mensen beslissingen nemen over zeer belangrijke zaken. De engelen, die in dromen verschijnen, zijn Gods boodschappers, die Gods boodschap willen overbrengen, die een reactie van geloof vereist. Dromen komen wanneer mensen in crisis verkeren, bang, verward en onzeker zijn. Jozef droomde dat hij door een engel werd bezocht toen hij onzeker was (Matteüs 1:20) en toen Jezus werd bedreigd (Matteüs 2:13). God is niet aanwezig nadat het probleem is opgelost, maar midden in de crisis. Dromen vereisen gehoorzaamheid, niet alleen begrip. De engel zei alleen tegen Jozef dat hij niet bang hoefde te zijn om Maria tot zijn vrouw te nemen, omdat wat in haar schoot was, van de Heilige Geest kwam (Matteüs 1:20). De engel vroeg Jozef niet om de boodschap te begrijpen, maar vroeg Jozef om te gehoorzamen. Dus toen hij uit zijn slaap ontwaakte, liet Jozef zijn twijfels, vragen, zorgen, ideeën en hoop over het huwelijk met Maria los en deed hij wat de engel van de Heer hem had opgedragen (Matteüs 1:24).
In onze huidige context zijn dromen momenten van stilte, waarin mensen zich vernederen, hun hart openen en de controle aan God zelf overgeven. In stilte is het voor ons gemakkelijker om Gods wil te begrijpen en de juiste acties te ondernemen die leiden tot een goed leven samen.

Als derde bracht de engel aan het einde van de droom de profetie van de profeet Jesaja over: "Men zal hem Immanuel noemen, wat betekent: God is met ons" (Matteüs 1:23). De woorden van de engel luidden het verhaal van Jezus' geboorte in. Aan het einde van het evangelie van Matteüs zei Jezus tegen zijn elf discipelen: "Ik ben altijd bij jullie, tot aan het einde van de wereld" (Matteüs 28:20). Gods aanwezigheid zal blijven bestaan tot het einde der tijden, want het is door Gods aanwezigheid dat we heiligheid kunnen bereiken, zoals vermeld in de tweede lezing. Gods aanwezigheid helpt ons onze zonden en menselijke zwakheden te overwinnen. Moge Gods aanwezigheid ons ook helpen ons voor te bereiden op een zinvolle kerstviering.

1e lezing: Jesaja 7, 10-14; 2e lezing: Romeinen 1, 1-7; evangelie: Matteüs 1, 18-24
De evangelietekst uit de Willibrordvertaling 1978:
Van Jezus Christus was de geboorte aldus: toen zijn moeder Maria verloofd was met Jozef, bleek zij, voordat ze gingen samenwonen, zwanger van de heilige Geest. Omdat Jozef, haar man, rechtschapen was en haar niet in opspraak wilde brengen, dacht hij er over in stilte van haar te scheiden. Terwijl hij dit overwoog, verscheen hem in een droom een engel van de Heer die tot hem sprak: ‘Jozef, zoon van David, wees niet bevreesd Maria, uw vrouw, tot u te nemen; het kind in haar schoot is van de heilige Geest. Zij zal een zoon ter wereld brengen die gij Jezus moet noemen, want Hij zal zijn volk redden uit hun zonden.’ Dit alles is geschied, opdat vervuld zou worden wat de Heer gesproken heeft door de profeet, die zegt: Zie, de maagd zal zwanger worden en een zoon ter wereld brengen en men zal Hem de naam Immanuel geven. Dat is de vertaling: God met ons. Ontwaakt uit de slaap deed Jozef zoals de engel van de Heer hem bevolen had en nam zijn vrouw tot zich.